Theo Ths. BS Nguyễn Trung Anh, Trưởng khoa Khám bệnh, Bệnh viện Lão khoa Trung ương, ước tính khoảng 25 – 35% dân số Việt Nam mắc bệnh suy tĩnh mạch chân, phần lớn bệnh nhân là nữ giới, từ 35 tuổi trở lên.
Đây là bệnh phổ biến thường gặp, nhất là phụ nữ có sử dụng thuốc tránh thai, phụ nữ mang thai nhiều lần, những người làm việc trong môi trường nóng, phải đứng lâu hoặc ngồi lâu, ít vận động. Có đến 77,6% các bệnh nhân không biết mình mắc bệnh.
Biểu hiện ban đầu của bệnh là hay bị chuột rút, phù quanh mắt cá, mỏi chân, căng tức bắp chân… khiến người bệnh nhầm lẫn là bệnh loãng xương.
Suy giãn tĩnh mạch chân mạn tính thường ít nguy hiểm nhưng sẽ gây cho người mắc bệnh cảm giác khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, biến chứng của bệnh này là sự hình thành các cục máu đông trong lòng tĩnh mạch, các cục máu này có thể gây tắc mạch máu tại chỗ hoặc di chuyển theo dòng máu và gây tắc mạch chỗ khác, trong đó nguy hiểm nhất là tắc mạch phổi, có thể dẫn đến suy hô hấp và tử vong.
Vì vậy, theo khuyến cáo của bác sĩ, khi thấy chi dưới có nhiều tĩnh mạch nổi ngoằn ngoèo, người bệnh cần đi siêu âm để chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời.
Nguyên nhân gây bệnh suy giãn tĩnh mạch
Bình thường các động mạch đưa máu đỏ ( chứa nhiều oxy và chất dinh dưỡng từ tim đến các mô) , tĩnh mạch đưa máu đen (nghèo oxy, ít dinh dưỡng) từ các mô về tim. Để đưa máu trở về tim, các tĩnh mạch ở chân của bạn phải làm việc chống lại trọng lực. Sự co thắt của các cơ ở chân của bạn và sự đàn hồi của thành tĩnh mạch giúp máu đến tim . Các van nhỏ trong tĩnh mạch của bạn hoạt động như một mái chèo và mở ra để máu chảy về phía tim của bạn sau đó đóng để ngăn chặn máu chảy ngược trở lại.
Khi các van tĩnh mạch này bị suy khả năng đưa máu về tim bị giảm sút và mỗi lần đóng van sẽ có một lượng máu chảy ngược lại dẫn đến ứ đọng máu đen ở vùng thấp nhất là chân. Tình trạng ứ máu này dẫn đến giãn tĩnh mạch và những rối loạn sinh hóa gây ra những triệu chứng của suy giãn tĩnh mạch.
Dấu hiệu của bệnh suy giãn tĩnh mạch chân
Suy Giãn tĩnh mạch là do suy và tổn thương những van tĩnh mạch đưa đến giãn tĩnh mạch. Người bệnh có những triệu chứng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và khả năng lao động như:
- Đau chân, nặng chân, mỏi chân khi đứng lâu hay ngồi nhiều.
- Phù chân: Thường thấy ở vùng mắt cá chân, bàn chân; có khi phù kín đáo hơn, chỉ cảm thấy mang giày dép chật so với bình thường.
- Chuột rút (vọp bẻ), cảm giác tê chân, châm chích, như có kiến bò vùng cẳng chân
- Gân xanh: tĩnh mạch có thể nổi li ti từng mảng lớn nhỏ khác nhau, màu xanh hoặc tím đỏ (tĩnh mạch hình mạng nhện) , đôi chỗ giống như hình pháo bông hay nổi to ngoằn ngoèo như con giun dưới da.
- Da vùng chân thay đổi màu sắc, ngứa, chàm rất khó chữa lành.
Các triệu chứng xuất hiện tùy vị trí tổn thương (suy tĩnh mạch nông hay sâu) và mức độ nặng của bệnh. Những người bị suy tĩnh mạch nông có thể thấy nổi gân xanh nhiều nhưng lại ít có những triệu chứng khác , còn người bị suy tĩnh mạch sâu có thể không thấy nổi gân xanh nhưng những triệu khác đôi khi rất nặng nề. Vì vậy ta không nên dựa vào tình trạng nổi gân xanh mà đánh giá mức độ nặng nhẹ của bệnh.
Biến chứng của suy giãn tĩnh mạch: gây viêm loét, nhiễm trùng rất khó điều trị. Xuất hiện cục máu đông trong tĩnh mạch gây viêm tắc tĩnh mạch. Tắc mạch máu phổi là một biến chứng rất nặng có thể dẫn đến tử vong nếu không cấp cứu kịp thời. Lâu dần bệnh sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng đi lại.
Đây là bệnh phổ biến thường gặp, nhất là phụ nữ có sử dụng thuốc tránh thai, phụ nữ mang thai nhiều lần, những người làm việc trong môi trường nóng, phải đứng lâu hoặc ngồi lâu, ít vận động. Có đến 77,6% các bệnh nhân không biết mình mắc bệnh.
Biểu hiện ban đầu của bệnh là hay bị chuột rút, phù quanh mắt cá, mỏi chân, căng tức bắp chân… khiến người bệnh nhầm lẫn là bệnh loãng xương.
Suy giãn tĩnh mạch chân mạn tính thường ít nguy hiểm nhưng sẽ gây cho người mắc bệnh cảm giác khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, biến chứng của bệnh này là sự hình thành các cục máu đông trong lòng tĩnh mạch, các cục máu này có thể gây tắc mạch máu tại chỗ hoặc di chuyển theo dòng máu và gây tắc mạch chỗ khác, trong đó nguy hiểm nhất là tắc mạch phổi, có thể dẫn đến suy hô hấp và tử vong.
Vì vậy, theo khuyến cáo của bác sĩ, khi thấy chi dưới có nhiều tĩnh mạch nổi ngoằn ngoèo, người bệnh cần đi siêu âm để chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời.
Nguyên nhân gây bệnh suy giãn tĩnh mạch
Bình thường các động mạch đưa máu đỏ ( chứa nhiều oxy và chất dinh dưỡng từ tim đến các mô) , tĩnh mạch đưa máu đen (nghèo oxy, ít dinh dưỡng) từ các mô về tim. Để đưa máu trở về tim, các tĩnh mạch ở chân của bạn phải làm việc chống lại trọng lực. Sự co thắt của các cơ ở chân của bạn và sự đàn hồi của thành tĩnh mạch giúp máu đến tim . Các van nhỏ trong tĩnh mạch của bạn hoạt động như một mái chèo và mở ra để máu chảy về phía tim của bạn sau đó đóng để ngăn chặn máu chảy ngược trở lại.
Khi các van tĩnh mạch này bị suy khả năng đưa máu về tim bị giảm sút và mỗi lần đóng van sẽ có một lượng máu chảy ngược lại dẫn đến ứ đọng máu đen ở vùng thấp nhất là chân. Tình trạng ứ máu này dẫn đến giãn tĩnh mạch và những rối loạn sinh hóa gây ra những triệu chứng của suy giãn tĩnh mạch.
Dấu hiệu của bệnh suy giãn tĩnh mạch chân
Suy Giãn tĩnh mạch là do suy và tổn thương những van tĩnh mạch đưa đến giãn tĩnh mạch. Người bệnh có những triệu chứng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và khả năng lao động như:
- Đau chân, nặng chân, mỏi chân khi đứng lâu hay ngồi nhiều.
- Phù chân: Thường thấy ở vùng mắt cá chân, bàn chân; có khi phù kín đáo hơn, chỉ cảm thấy mang giày dép chật so với bình thường.
- Chuột rút (vọp bẻ), cảm giác tê chân, châm chích, như có kiến bò vùng cẳng chân
- Gân xanh: tĩnh mạch có thể nổi li ti từng mảng lớn nhỏ khác nhau, màu xanh hoặc tím đỏ (tĩnh mạch hình mạng nhện) , đôi chỗ giống như hình pháo bông hay nổi to ngoằn ngoèo như con giun dưới da.
- Da vùng chân thay đổi màu sắc, ngứa, chàm rất khó chữa lành.
Các triệu chứng xuất hiện tùy vị trí tổn thương (suy tĩnh mạch nông hay sâu) và mức độ nặng của bệnh. Những người bị suy tĩnh mạch nông có thể thấy nổi gân xanh nhiều nhưng lại ít có những triệu chứng khác , còn người bị suy tĩnh mạch sâu có thể không thấy nổi gân xanh nhưng những triệu khác đôi khi rất nặng nề. Vì vậy ta không nên dựa vào tình trạng nổi gân xanh mà đánh giá mức độ nặng nhẹ của bệnh.
Biến chứng của suy giãn tĩnh mạch: gây viêm loét, nhiễm trùng rất khó điều trị. Xuất hiện cục máu đông trong tĩnh mạch gây viêm tắc tĩnh mạch. Tắc mạch máu phổi là một biến chứng rất nặng có thể dẫn đến tử vong nếu không cấp cứu kịp thời. Lâu dần bệnh sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng đi lại.
Xu hướng tìm kiếm: Nguyên nhân và dấu hiệu của bệnh suy giãn tĩnh mạch chân.